در حالی که بر پایه آمارهای مرگ خاموش، روند صعودی این تلفات شکسته شده بود، میبینیم با آغاز هدفمندسازی، این روند بار دیگر شدت گرفته و اکنون پیشبینی میکنیم که با فاز دوم هدفمندی، بر این شمار افزوده شود؛ با چنین شرایطی نمیدانیم چرا برخی تلاش دارند برای خود بازارگرمی کرده و محصول رقیب را به نرخ جان عدهای از هموطنانمان بزنند؟
یارانه حاملهای انرژی کاسته شده و با فاز دوم، بار دیگر نرخ سوخت به نرخ واقعی نزدیکتر خواهد شد که معنای آن در افکار عمومی، گران شدن امثال بنزین، گاز و دیگر سوختهای رایج است و برای بسیاری اضطراب آفرینی میکند و همین اضطراب برای برخی دستمایه خوبی فراهم آورده که منویات خود را پی گیرند!
در روزگاری که بسیاری تلاش دارند تا مدیریت بهینه هزینهها و هدفمند مصرف کردن را به مردم آموزش داده و میکوشند با بهبود اوضاع، آمارهای نامطلوبی همچون مصرف پنج برابر انرژی در کشورمان به نسبت دیگر کشورهای جهان، مصرف بالای آب و … را اصلاح کرده و اوضاع نابسامان وابستگی کشور در این زمینهها به دیگر کشورها را بکاهند و در کنار آن به یاری مدیریت هزینههای خانوار کمک کنند، ظاهرا برای برخی این اهداف هیچ اهمیتی ندارد!
از یک سو خانوادهها برای کاستن از هزینههای جاری خود به تکاپو افتاده و تلاش دارند با راهکارهای گوناگون، بهینهتر مصرف کرده و کمتر هزینه کنند. از سوی دیگر، برخی آب را گلآلود یافته میکوشند ماهی گرفته و خواستههای خود را به مردم القا کنند.
از جمله این سودجوییها، تاختن بر استفاده از پکیج در منازل است که میتوان حدس زد چه کسانی از خارج شدن آن از دور، سود میبرند؛ تاختنی که پیشتر هم سابقه داشته، ولی این بار به شکلی جدید بروز کرده است؛ «استفاده از پکیج برای واحدهای کوچکتر از ۶۰ متر ممنوع است»!
همین جمله نصفه و نیمه و ناقص کافی است تا امثال انبوهسازان علیه قوانین بشورند و پیرو ایشان، احتمالا خرید و فروش مسکن تحت تأثیر قرار گرفته و همه کسانی که در صف خرید خانه هستند و البته زورشان به خرید واحدهای بزرگ نمیرسد، پا در هوا بمانند که چرا ممنوع است؟ از کی ممنوع شده و چاره چیست؟
در این زمینه، جواد نوفرستی، کارشناس بهینهسازی انرژی و ایمنی ساختمان میگوید: اینکه گاه برخی نصب پکیج دیواری در آپارتمانهای زیر ۶۰ متر را ممنوع میدانند، هرچند درست است، ناقص و به شدت جهتدار بیان میشود؛ یعنی درست است، ولی شرطهایی برای آن آورده شده که گفته نمیشود، تا این باور پدید آید که قانون جدیدی تصویب شده و قرار است اعمال شود.
وی میافزاید: بر پایه مقررات ملی ساختمان، مبحث هفده، نصب وسایل گازسوز گرمایشی در فضای درونی ساختمان و امثال پکیج در واحدهای مسکونی با مساحت زیر ۶۰ متر ممنوع است، مگر آنکه هوای مورد نیاز برای سوخت آن از بیرون تأمین شود؛ اما چرا باید به این «مگر» گفته نمیشود، دقت کرد؟
وی که عضو شورای سیاستگذاری انجمن جامعه ایمن کشور نیز هست در ادامه میگوید: مصرف اکسیژن در خانه توسط لوازم گازسوز، همواره دغدغهای بسیار مهم در پیشگیری از مرگ خاموش است و به همین دلیل، ما در کارگروه پیشگیری از مرگهای خاموش ناشی از گاز CO پیگیر هستیم که این متراژ را ارتقا دهیم تا از خطر مرگ خاموش کاسته شود؛ اما این موضوع در تعارض با مزیتهای بهکارگیری پکیج نیست و هیچ کسی نمیتواند مانع بهکارگیری پکیجهایی شود که دودکش دو جداره یا دو دودکش جدا دارند که از یکی از آنها همیشه هوای تازه از خارج ساختمان تأمین میشود و هوای داخل واحد را مصرف نمیکند. البته بخاری و آبگرمکن با دودکش دوجداره هم وجود دارد که در کشور خودمان هم تولید میشود که هوای داخل ساختمان را مصرف نمیکنند.
رئیس کارگروه پیشگیری از مرگهای خاموش میافزاید: اگر این پکیجها را با آبگرمکنها یا حتی بخاریهایی که هوای خانه را مصرف میکنند تا گرمایش ایجاد کنند، قیاس کنیم، برتری پکیج حاصل خواهد شد که قانونگذار هم به آن توجه کرده است؛ اما برخی تلاش دارند ماجرا را وارونه جلوه داده و از منعی قانونی به شکل نصفه و نیمه یاد کرده و بهرهبرداری شخصی و گروهی کنند.
نوفرستی با اشاره به هشداری که یکی دو سال پیش درباره افزایش مرگهای خاموش با هدفمندسازی یارانهها داده شده بود، میگوید: در حالی که بر پایه آمارهای مرگ خاموش، روند صعودی این تلفات شکسته شده بود، میبینیم با آغاز هدفمندسازی، این روند بار دیگر شدت گرفته چراکه مصرف کنندگان گاه فراموش میکنند هنگام استفاده از وسایل گاز سوز، نباید همه درزها و روزنه های ورود هوا را بست و با تکیه بر روشهای غیر ایمن، صرفه جویی کرد. اکنون هم پیشبینی میکنیم که با فاز دوم هدفمندی، بر این شمار افزوده شود؛ با چنین شرایطی نمیدانیم چرا برخی تلاش دارند برای خود بازارگرمی کرده و محصول رقیب را به نرخ جان عدهای از هموطنانمان بزنند؟
وی در توجیه دلایل این اتفاق، به آشکار شدن ناکارآمدی موتورخانهها با آغاز هدفمندی را اشاره کرده میگوید: سالهای سال موتورخانههای با بهرهوری پایین، اتلاف انرژی بالا و البته آلاینده هوا در سایه سوخت ارزان مورد استفاده قرار گرفته بودند که با کاسته شدن از مزیت نرخ سوخت، مشکلاتشان آشکار شد و جای خود را به بخاریها، آبگرمکنها و پکیجها دادند که در این میان، پکیجها رقیبی به مراتب جدیتر هستند و گویا تلاش برای از دور خارج کردنشان ریشه در همین جا دارد، وگرنه چه به لحاظ ایمنی و چه از نظر صرفه اقتصادی، پکیج برتری محسوسی نسبت به موتورخانه و بخاری دارد.